‘ఒకే దేశం, ఒకే అవయవ కేటాయింపు’ విధానంపై ఆరోగ్య మంత్రిత్వ శాఖ కసరత్తు
రిజిస్ట్రేషన్, కేటాయింపులు, ఇతర అంశాలకు సంబంధించి ఒకే విధమైన మార్గదర్శకాలను రూపొందించేందుకు రాష్ట్రాలతో సంప్రదింపులు జరిపి ‘ఒకే దేశం, ఒకే అవయవ కేటాయింపు’ విధానంపై కేంద్ర ఆరోగ్య మంత్రిత్వ శాఖ కసరత్తు చేస్తోందని అధికార వర్గాలు తెలిపాయి. అవయవ మార్పిడి కోసం శవ మార్పిడి రిజిస్ట్రీలో నమోదు చేసుకోవాలనుకునే రోగులకు నివాస ధృవీకరణ పత్రాలను సమర్పించాలనే షరతును విధించిన కొన్ని రాష్ట్రాలపై పరిశీలించి తగిన చర్యలు తీసుకోవాలని సుప్రీంకోర్టు ఇటీవల ఆరోగ్య మంత్రిత్వ శాఖను కోరింది.
దేశంలోని ఏ ఆసుపత్రిలోనైనా చనిపోయిన దాతల నుంచి మార్పిడి పొందడానికి రోగులకు ఏకరీతి విధానం సహాయపడుతుందని, ఇది వారికి చాలా వెసులుబాటును ఇస్తుందని అధికారిక వర్గాలు తెలిపాయి. ఈ విధానాన్ని పటిష్టం చేసే దిశగా పనిచేస్తున్న మంత్రిత్వ శాఖ, చనిపోయిన దాత నుండి అవయవాలను మార్పిడి ప్రక్రియల కోసం నమోదు చేయడానికి నివాస ప్రమాణాన్ని తొలగించాలని ఇప్పటికే రాష్ట్రాలకు సిఫార్సు చేసింది. చనిపోయిన దాత నుంచి అవయవాలు కోరుకునే రోగుల రిజిస్ట్రేషన్ కు 65 ఏళ్ల వయోపరిమితిని తొలగించింది. నేషనల్ ఆర్గాన్ అండ్ టిష్యూ ట్రాన్స్ప్లాంట్ ఆర్గనైజేషన్ (నోటో) మార్గదర్శకాల్లో అవసరమైన మార్పులు చేసింది, ఇది ఇప్పుడు 65 సంవత్సరాలు మరియు అంతకంటే ఎక్కువ వయస్సు ఉన్న రోగులు చనిపోయిన దాత నుండి అవయవాలను స్వీకరించడానికి తమను తాము నమోదు చేసుకోవడానికి అనుమతిస్తుంది. చనిపోయిన దాతల అవయవాలు అవసరమైన రోగులను నమోదు చేసుకోవడానికి గతంలో గరిష్ట వయోపరిమితి 65 ఏళ్లుగా ఉండేది.
ఈ పరిమితిని తొలగించడంతో, అన్ని వయస్సుల రోగులు చనిపోయిన దాత అవయవాల కోసం నమోదు చేసుకోవచ్చు. మారిన మార్గదర్శకాలను నాటో వెబ్ సైట్లలో ఉంచినట్లు అధికార వర్గాలు తెలిపాయి. కొన్ని రాష్ట్రాలు ఇలాంటి రోగుల నమోదుకు రూ.5,000 నుంచి రూ.10,000 వరకు ఫీజులు వసూలు చేస్తున్నాయని, ఇది మానవ అవయవాలు, కణజాల మార్పిడి నిబంధనలు 2014 నిబంధనలకు విరుద్ధమని, డబ్బులు వసూలు చేయవద్దని కేంద్ర ఆరోగ్య మంత్రిత్వ శాఖ కోరింది. తెలంగాణ, మహారాష్ట్ర, గుజరాత్, కేరళ వంటి రాష్ట్రాలు ఈ తరహా ఫీజులు వసూలు చేస్తున్నాయి.
అధికారిక లెక్కల ప్రకారం 2013లో 4,990గా ఉన్న అవయవ మార్పిడి శస్త్రచికిత్సల సంఖ్య 2022 నాటికి 15,561కి పెరిగింది. 2013లో 3,495గా ఉన్న కిడ్నీ మార్పిడి 2022 నాటికి 9,834కు, చనిపోయిన దాతల నుంచి 542 నుంచి 2022 నాటికి 1,589కి పెరిగింది. జీవించి ఉన్న దాతల నుండి మొత్తం కాలేయ మార్పిడి సంఖ్య 2013 లో 658 నుండి 2022 లో 2,957 కు మరియు మరణించిన దాత నుండి 240 నుండి 761 కు పెరిగింది. 2013లో 30గా ఉన్న గుండె మార్పిడి శస్త్రచికిత్సల సంఖ్య 2022 నాటికి 250కి, ఊపిరితిత్తుల మార్పిడి సంఖ్య 23 నుంచి 138కి పెరిగింది.
ఇది కూడా చదవండి :
