భారతీయ భక్తి సంగీతంలో అత్యంత పవిత్రమైన, ఆధ్యాత్మిక శాంతిని కలిగించే గీతాల్లో “రఘుపతి రాఘవ రాజా రామ్” భజన్ ఒకటి. ఇది కేవలం ఒక భక్తిగీతం మాత్రమే కాదు… ధర్మం, అహింస, భక్తి మరియు శాంతికి నిలువెత్తు ప్రతీక. మహాత్మా గాంధీ స్వాతంత్య్ర ఉద్యమంలో ఈ భజన్‌ను ముఖ్యంగా ప్రచారం చేశారు. దీనిద్వారా దేశ ప్రజల్లో ఐక్యత, ఆధ్యాత్మికతను కలిగించాలన్న ఆయన ఉద్దేశం.
భజన్ పదాలు – అర్థంతో పాటు:
రఘుపతి రాఘవ రాజా రామ్ – రఘుకులానికి చెందిన ధర్మరాజు శ్రీరాముని నామస్మరణ.
పతిత పవన సీతారాం – పాపులను రక్షించి పవిత్రం చేసే పరమదయా మూక్తి దాతలు సీతారాములు.
ప్రతి పదం యొక్క అర్థం:
రఘుపతి – రఘు వంశాధిపతి.
రాఘవ – రఘుకుల వారసుడు.
రాజా రామ్ – ధర్మమూర్తి అయోధ్యాధిపతి.
పతిత పవన – పతితులకు పవిత్రతనిచ్చే వాడు.
సీతారాం – సీతాదేవి మరియు రాముని పవిత్ర సాక్షాత్కార జంట.
ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యత:
ఈ భజన్‌ను జపించటంతో మనసుకు శాంతి, హృదయానికి ఆత్మ విశ్వాసం కలుగుతుందని భక్తులు విశ్వసిస్తారు. ధర్మాన్ని నిలబెట్టే శ్రీరాముని నామం జపించడం వల్ల వ్యక్తిగత జీవితంలో మార్గదర్శకత, విజయాన్ని పొందవచ్చని అంటారు. గాంధీజీ ఈ గీతాన్ని దేశానికి ఆత్మగా చేశారనడంలో సందేహం లేదు.
శ్రీరాముని పేర్లు – వాటి అర్థాలు:
రామ – ఆనందాన్ని ప్రసాదించేవాడు
రామచంద్ర – చంద్రుని వలె శీతలమైన స్వభావం కలవాడు
రాఘవ – రఘు వంశానికి చెందినవాడు
దశరథనందన – దశరథ మహారాజుని కుమారుడు
జానకీవల్లభ – సీతాదేవి ప్రియుడు
కోసలాధీశ – కోసల దేశాధిపతి
మర్యాదా పురుషోత్తమ – మానవధర్మానికి పరాకాష్ఠగా నిలిచినవాడు
జన్మ సమయంలో వచ్చిన పేరు:
శ్రీరాముని జనన సమయంలో వశిష్ఠ మహర్షి “రామ” అనే నామం పెట్టడం ద్వారా ఈ అవతారానికి దైవత్వం చేర్చినట్టైంది.
సారాంశంగా చెప్పాలంటే:
“రఘుపతి రాఘవ రాజా రామ్” అనే నామస్మరణ ఒక భక్తికి దారి చూపే మార్గం మాత్రమే కాదు, జీవితం లో ధర్మబద్ధతను నిలబెట్టే ఆధ్యాత్మిక మార్గదర్శకం కూడా. ఇది శ్రీరాముని రూపంలో మనలో శాంతిని, ధైర్యాన్ని, సత్యాన్ని నాటుతుంది. ఈ నామాన్ని జపించడం ద్వారానే చాలామంది తమ జీవితాల్లో వెలుగు చూసారు. భగవంతుని నామమే తరించిన మార్గం!
